Kentsel dönüşüm, afet riski altındaki alanlar ile bu alanlar dışındaki riskli yapıların bulunduğu arsa ve arazilerde, fen ve sanat norm ve standartlarına uygun, sağlıklı ve güvenli yaşama çevrelerini teşkil etmek üzere iyileştirme, tasfiye ve yenilemeler yapılmasıdır.
Bu tanım kentsel dönüşüm mevzuatında amaç olarak addedilmektedir. Bu amaç kentsel dönüşümün varlık nedeni olup hukuka aykırı uygulamalarının önünde durabilecek ilk engeldir.
Riskli Alan- Riskli Yapı Kavramları: Riskli alan, zemin yapısı veya üzerindeki yapılaşma sebebiyle can ve mal kaybına yol açma riski taşıyan alanlardır. Riskli yapı ise riskli alan içinde veya dışında olup ekonomik ömrünü tamamlamış olan ya da yıkılma veya ağır hasar görme riski taşıdığı ilmî ve teknik verilere dayanılarak tespit edilen yapıdır. Kentsel dönüşümün bütün uygulamalarının hareket noktası bu iki kavramdır. Kentsel dönüşüm riskli alan ve/veya riskli yapının tespiti ile başlar.
Riskli Yapı Tespitine Konu Alanlar: Riskli yapı tespiti yapılabilmesi için öncelikle üzerinde riskli yapı tespiti yapılabilecek bir yapının bulunması gerekir. Üzerinde riskli yapı tespiti yapılabilecek olan yapılar hacim itibariyle insanların, hayvanların ve eşyaların etrafını çevreleyen, onları dış mekânlardan ayıran, üstü örtülü ve arazi ile devamlı bağlılığı olan inşaat halinde bulunmayan binalardır.
Özellikle apartmanlarda, sitelerde ve riskli alanlarda kentsel dönüşüm önem arz etmektedir. Hukuk büromuz Kentsel Dönüşüm alanında, bu konuda bilgi ihtiyacı duyan herkese hem hukuki hem akademik kapsamda en doğru bilgiyi sağlamayı hedeflemektedir. Son yıllarda Ülkemiz genelinde deprem riskinin de yön vermesi ile birlikte büyük ivme kazanan dönüşüm ve yenileme projeleri, eskiyen, terk edilen, yıpranan kentsel dokunun değiştirilerek yeniden kente kazandırılmasını amaçlamaktadır. Bu sayede ülkemizin genelinde özellikle de büyük şehirlerde kentsel gelişme, toplumsal, ekonomik ve mekansal olarak yeniden ele alınabilecek ve kentteki sorunlu alanlar sağlıklı ve yaşanabilir hale getirilebilecektir. Bu doğrultuda üretilen projelerde ve yapılan uygulamalarda binaların yıkımı, yeniden yapımı, canlandırılması, sağlıklaştırılması ve yeniden yapılandırılması söz konusu olmaktadır.
Bu süreçte ister istemez gerek mülk sahipleri arasında, gerekse mülk sahipleri ile yenileme projelerini gerçekleştirecek kurum ve kuruluşlar arasında fikir ayrılıkları, hak ihlalleri, yasa ve yönetmeliklerdeki hatalardan doğacak mağduriyetler yaşanabilir.
