Literatürde ceza avukatı veya ağır ceza avukatı şeklinde bir tanımlama yoktur. Yasa gereği avukatlık mesleğinde branşlara ayrılma ya da kategorilendirme de mümkün değildir fakat; halk dilinde ceza davalarına giren avukatlar ceza avukatı ya da ağır ceza avukatı olarak yer etmiştir.
Halk dilindeki ceza avukatı, soruşturmalarda şüphelileri savunan, ceza davalarına giren, suçlu ya da mağdur olan müvekkilinin kanunlar üzerindeki özgürlük haklarını savunmakla yükümlü avukatlardır.
Yalan tanıklık
Yağma
Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti
Terör Örgütü Üyeliği
Tehdit
Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokmak
Suç Eşyasının Satın Alınması veya Kabul Edilmesi
Ruhsatsız Silah Taşıma
Özel Hayatın Gizliliğini İhlal
Müstehcenlik
Mala Zarar Verme
Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Şekilde Ele Geçirme ve Yayma
Kişisel Verilerin Hukuka Aykırı Şekilde Kaydedilmesi
Kasten Yaralama
15. Kasten Öldürme
16. İftira
17. Hırsızlık
18. Haberleşmenin Gizliliğini İhlal
19. Haksız Arama
20. Hakaret
21. Görevi Kötüye Kullanma
22. Göçmen Kaçakçılığı
23. Fuhuş
24. Çocuğun Kaçırılması ve Alıkonulması
25. Cumhurbaşkanına Hakaret
26. Bilişim Sistemini Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme
27. Bilişim Sistemine Girme
28. Banka ve Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması
Ceza yargılamalarının yapıldığı esas görevli mahkemeler Ağır Ceza Mahkemeleri ve Asliye Ceza mahkemeleridir.
Her ilde mutlaka bir ağır ceza mahkemesi bulunur ve bu mahkemeler bulunduğu ilin adı ile anılır. örneğin İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi, Adana Ağır Ceza Mahkemesi vb. Ağır ceza mahkemeleri ilk derecedeki yargı faaliyetlerini yürütür. Ağır ceza mahkemesinde verilmiş olan kararlar öncelikle bölge adliye mahkemelerinde ardından Yargıtay’da incelenebilir.
Ağır Ceza Mahkemelerinin görev alanına girmeyen diğer tüm yargılama faaliyetleri Asliye Ceza Mahkemeleri tarafından yürütülür. Her ilde ve ilçe merkezinde asliye ceza mahkemesi kurulmuştur. Asliye ceza mahkemeleri de ağır ceza mahkemelerinde olduğu gibi kurulduğu ilin adı ile anılır. Örneğin Osmaniye Asliye Ceza Mahkemesi, Adana Asliye Ceza Mahkemesi vb.
Ayrıca ceza yargılamaları çocuk mahkemesi, çocuk ağır ceza mahkemesi, fikri ve sınai haklar ceza mahkemesi gibi mahkemelerde de yürütülmektedir.
